1960ko hamarkadan heldu zen judoa Irunera. Gonzalo Lavadok sortu
zuen lehen elkartea, MakiWara, formazioa Donostian jaso ondoren. Lavadoren
ikasle izan zen José Enrique Borda, gerriko beltza lortu arte.
Judo Club Bidasoa sortu zuen beranduago, eta hogeita hamar urte baino
gehiago eman ditu judoa gazte irundarren artean zabaltzen. Terapeuta
ere bada,Vega de Eguzkiza kalean dagoen Askatze zentroan. Judoarekin
lotutako argazkiz eta oroigarriz josia du kontsulta.
“Ikusten baldin badut gazteek ilusioa
dutela, gogor entrenatzeko
eta
lehiatzeko gogoa dutela, dena ematen
dut”
Zergatik hasi zinen judoan?
Oso txikia nintzela, lau-bost urterekin, osabaren eskutik
hasi nintzen. Probatzera eraman ninduen
behin, Maki Wara elkartera. Miguel de Anbulodi kalean
zegoen orduan, Lapizen. Gonzalo Lavado izan
zen nire lehen maisua. Gogoratzen dut, oraindik,
nola jarri zidan gerrikoa lehen aldiz. Berak trebatu
ninduen judoan, gerriko beltza lortu nuen arte.
70eko hamarkadan hasi zinenean, borroka arteetan
aritzea ez zen ohikoa izango Irunen.
Ez pentsa. Orduan, jada, haur asko judoa egitera
animatzen ziren, medikuek gomendatuta, arazo psikologikoak
edo fisikoak gainditzeko. Kontuan hartu
behar da Osasunaren Mundu Erakundeak aitortu
izan duela judoaren ahalmena, gorputza eta burua
orekatzeko. Maki Waran 200 haur baino gehiago
izan ginen momenturen batean. Hori gaur egun
pentsaezina da, judoa zabaldu delako, eta beste elkarte
asko daudelako.
Ia bizitza osoa eman duzu judoari lotuta. Zer dauka
horren erakargarri izateko?
Judoa egiten hasi nintzenean, jarduera bat gehiago
zen, besterik gabe. Baina pixkanaka, ikasten eta sakontzen
joan nintzen heinean, gero eta gehiago harrapatu
ninduen. Halako batean konturatu nintzen
gai nintzela imajinatzen ez nituen gauzak egiteko.
Kolpean heldu zitzaidan sentsazio hori, baina oso atsegina
izan zen.
Noiz eta zergatik erabaki zenuen zure elkartea
sortzea?
1990ean sortu nuen Judo Club Bidasoa, nire bide
propioa egin nahi nuelako. Olaketa gimnasioaren
instalazioetan hasi ginen. Gaur egun Hirubide Institutuan
gaude. Judoaren arlo pedagogikoa, terapeutikoa,
teknikoa, lehiaketakoa eta mantenukoa
lantzen ditugu. Lau urteko haurrak ditugu gazteenak,
eta erretiroa hartutako gizon-emakumeak helduenak.
Aspaldi judoan ibilitako jendea bueltatzen
da, noizean behin, kirola egiteko eta sasoian egoteko
asmoz. Ez dago judoa praktikatzeko gehieneko
adinik. Japonian, badago jendea 100 urterekin judoa
egiten jarraitzen duena.
Asko hazi da elkartea?
Bilakaera handia izan du, eta maila handiko judokak
izan ditugu. Horren seinale, estatu mailako hogei
domina baino gehiago lortu ditugula. Igor eta Maitane
Herrero lehiatzen dabiltza oraindik, Nahikari
Borda nire alaba ere ondo dabil. Beste asko aipatu daitezke: Joana Nicolas, Lorena Dominguez, Unai
Olaziregi, Aitor Soler, Koldo Jauregi... Jende askok
utzi egiten du, eta ulertzekoa da. Kirol amateurra da,
ez gara futbolariak, ezta gutxiago ere.
Estatu mailan lehiatzen aritzeak ahalegin handia
eskatzen du?
Bai, bokazioak bakarrik azal dezake hori. Judokak
ahalegin handia egiten du, eta entrenatzaileak ere
bai. Niri ez zait inoiz kostatu, nire pasioa delako. Nik
ikusten baldin badut gazteek ilusioa dutela, gogor
entrenatzeko eta lehiatzeko gogoa dutela, dena
ematen dut.
Zer ematen dizu haurren judo irakasle izateak?
Hemezortzi urterekin hasi nintzen klaseak ematen,
eta oso pozik nago oraindik, ilusio handiarekin. Asko
asebetetzen nau. Haurren bilakaera ikustea oso
ederra da. Konfiantza ematen diet, eta asko ikasten
dute nirekin. Hori bai, tatamitik kanpo lagunak gara,
baina barruan ez. Ondo ulertzen dute
diferentzia
hori.
Zergatik da horren gomendagarria judoa?
Arlo askotan izan daiteke onuragarria. Esaterako, hiperaktiboak
diren haurrak lasaitzeko balio du. Lasaiegiak
direnak, berriz, piztu egiten ditu.
Kontzentrazio arazoak dituzten haurrentzat ere oso
gomendagarria da, ikasketa arazoak dituztenentzat,
adibidez. Bestalde, autodefentsa moduan lantzen
dugu, gaur egun, emakumeei zuzenduta batez ere,
indarkeria kasuei aurre egin ahal izateko.
Badago jendea judo borrokarik egiten ez duena.
Baina kata mugimenduak egiten dituzte, gimnasia
modura. Ni, judo irakasle izateaz gainera, terapeuta
ere banaiz. Nerbio-sistema zentralean arazoak izan
dituen jendeari judo mugimenduak bidaltzen dizkiot,
ariketa moduan. Eta hobekuntza ikaragarria nabaritzen
dute.
San Martzial Txapelketa ere antolatzen duzue. Lan
handia eskatzen du?
Hori ere Gonzalo Lavado maisuak jarri zuen martxan.
Beranduago Laujudo elkartea sortu genuen,
Irungo lau elkarteren artean, San Martzial txapelketa
antolatzeko. Supercopa A mailako lehiaketa da,
eta Estatu osoan horrelako hiru besterik ez daude.
Bokazioa eta ilusio handia eskatzen ditu. Maila handiko
jendea pasa da San Martzialetik, gerora Joko
Olinpikoetan dominak lortu dituzten judokak ere
bai. Hala ere, maila horretako jendea ekartzea gero
eta zailagoa da, dirurik ez dagoelako.